Dodelijke luchtvervuiling |
|
5. Ieder individu gezond
Luchtvervuiling maakt ziek, maar de ziektes, mechanismen en symptomen zijn verschillend. De ene ontwikkelt COPD, de ander astma, de derde wordt dement, de vierde krijgt te jong een hartaanval en de vijfde longkanker. De variëteit aan ziektes is nog groter als we kijken naar dezelfde ziekte binnen verschillende mensen. Met verschillende vervuiling, verschillende cytokines, verschillende cellulaire processen en verschillende cellen wordt de complexiteit aan data al snel veel te groot voor het brein van de meest intelligente doctor (Figuur 24). Artsen hebben dan ondersteuning nodig van de ICT voor hun klinische besluitvorming. Het is ondersteuning, want hoe goed computersystemen zoals U-Prevent ook kunnen rekenen, ze hebben niet de flexibiliteit en het inlevingsvermogen van arts met kennis van zaken.
Figuur 24. Persoonlijke factoren en persoonlijke therapie.
ICT voor medische wetenschap
De ICT biedt daarvoor een oplossing met big data of complexe data. Ik zeg liever complexe data, omdat het numeriek niet om de terabytes of petabytes hoeft te gaan, maar wel veel dimensies van metingen heeft. Tussen die dimensies in, zoeken wetenschappers naar persoonlijke geneesmiddelen die werken voor een bepaalde patiënt. De behandeling van dezelfde ziekte bij je moeder kan heel goed anders zijn dan die bij je partner of bij je vriend. Verschillende mensen hebben, zelfs met dezelfde ziekte andere behandeling nodig. Dat is persoonlijke geneeskunde (Figuur 25). Het grote voordeel hiervan is dat medicijnen preciezer kunnen – met minder bijwerkingen.
Figuur 25. Verandering van klassieke naar persoonlijke geneeskunde.
4x P
Persoonlijke geneeskunde was de aftrap naar een verandering, maar die verandering zet door met nog 3 andere P’s.
Precisie geneeskunde, waarbij specifiek een bepaald cruciaal molecuul van de ziekte bij een persoon aanvalt. De tools voor DNA, RNA, eiwit en cel-analyse zijn hier klaar om dergelijke voorspellingen te maken.
Preventieve geneeskunde, omdat voorkomen beter is dan genezen. U-Prevent is een tool om hart- en vaatziektes te voorkomen. Het financieringsmodel voor de gezondheidszorg dat we nu kennen is op diagnose-behandel-combinatie. In dat model leveren alleen zieke mensen geld op, mensen gezond houden levert niets op. Toch weet elke arts en begrijpt elke leek dat je beter een herseninfarct kunt voorkomen dat achteraf revalideren. Hoe we de financiering hiervan oppakken is nog een open vraag. Gaan we hierin verder medicaliseren door nieuwe diagnoses te definiëren – zoals risico op een ziekte – of gaan we artsen betalen om mensen gezond te houden?
Participant geneeskunde betekent dat patiënten samen met artsen beslissen over de behandeling. Niet alleen de objectief gemeten data, ook de persoonlijk beleefde data, zoals hoe erg zijn de bijwerkingen in relatie tot iemands levensstijl zijn belangrijk. Denk spierpijn door cholesterolremmers bij een oudere vrouw die daardoor haar grote hobby (dansen) niet meer kan uitvoeren. Ook persoonlijke levenskeuzes en verwachtingen spelen hierbij een rol. ICT biedt de mogelijkheid om patiënten over hun eigen ziekte zo goed voor te lichten dat ze hierover kunnen sparren met een arts.
Precisie geneeskunde, waarbij specifiek een bepaald cruciaal molecuul van de ziekte bij een persoon aanvalt. De tools voor DNA, RNA, eiwit en cel-analyse zijn hier klaar om dergelijke voorspellingen te maken.
Preventieve geneeskunde, omdat voorkomen beter is dan genezen. U-Prevent is een tool om hart- en vaatziektes te voorkomen. Het financieringsmodel voor de gezondheidszorg dat we nu kennen is op diagnose-behandel-combinatie. In dat model leveren alleen zieke mensen geld op, mensen gezond houden levert niets op. Toch weet elke arts en begrijpt elke leek dat je beter een herseninfarct kunt voorkomen dat achteraf revalideren. Hoe we de financiering hiervan oppakken is nog een open vraag. Gaan we hierin verder medicaliseren door nieuwe diagnoses te definiëren – zoals risico op een ziekte – of gaan we artsen betalen om mensen gezond te houden?
Participant geneeskunde betekent dat patiënten samen met artsen beslissen over de behandeling. Niet alleen de objectief gemeten data, ook de persoonlijk beleefde data, zoals hoe erg zijn de bijwerkingen in relatie tot iemands levensstijl zijn belangrijk. Denk spierpijn door cholesterolremmers bij een oudere vrouw die daardoor haar grote hobby (dansen) niet meer kan uitvoeren. Ook persoonlijke levenskeuzes en verwachtingen spelen hierbij een rol. ICT biedt de mogelijkheid om patiënten over hun eigen ziekte zo goed voor te lichten dat ze hierover kunnen sparren met een arts.
Nieuw medisch onderzoek
Moderne geneeskunde heeft grote vooruitgang geboekt door de wetenschappelijke methode. Het belang van predictie en prognose, de voorspelling dat een therapie werkt, kan niet worden onderschat. Traditioneel onderzocht farmaceuten geneesmiddelen in grote klinische studies. Voor persoonlijke therapie kan dat niet want er zijn niet zoveel patiënten, en is dat niet nodig. Immers er worden niet zoveel mensen behandeld. Ook ontvangen steeds minder mensen een onnodige behandeling, omdat beter geselecteerd wordt voor wie een behandeling nuttig is. Met name overbodige behandelingen belasten de patiënt zwaar omdat deze wel de bijwerkingen krijgt, maar niet het gewenste effect. Kleine gerichte studies kunnen volstaan in persoonlijke geneeskunde en leveren het bewijs voor grote effecten in kleine populaties. Het verdienmodel van de farmacie, een pil voor heel veel mensen, komt echter onder druk te staan door persoonlijke geneeskunde.
Complexe data
Vanuit mijn rol als medische datawetenschapper en Product Owner van U-Prevent, LogiqCare en LogiqScience ben ik natuurlijk bevooroordeeld over de impact van medische technologische ontwikkelingen. Toch durf ik te stellen dat persoonlijke geneeskunde de belangrijkste ontwikkeling is in de geneeskunde die samen met dat doorbraken in de moleculaire biologie (lezen humaan DNA- en RNA-sequentie etc.) en inzichten immunologie (persoonlijke vaccins) de geneeskunde gaat veranderen. Herstel, is aan het veranderen, want velen, waaronder ikzelf, participeren al in vele activiteiten hierin. Deze activiteiten zijn samenwerking van zeer veel specialisten waarbij de ICT de coördinerende kracht heeft voor de complexe data. Het is een grote stap voor de gezondheid van de mensheid.
John Jacobs, 26 juli 2020
