FAQ COVID-19 |
|
Coronavirussen
John Jacobs, maart 2020
Coronavirussen & SARS-CoV-2
1. Wat is het Coronavirus?
2. Waarom heet het virus SARS-CoV-2? Heeft het te maken met SARS?
3. Zijn coronavirussen nieuw?
4. Welke soorten coronavirussen veroorzaken ziekte bij mensen?
5. Wanneer is dit virus ontstaan en hoe is het verspreid?
6. Hoe ontstaat een nieuwe coronavirussen uitbraak?
7. Hoe dringt SARS-CoV-2 cellen binnen?
8. Waar zit ACE2 en wat doet het?
1. Wat is het Coronavirus?
2. Waarom heet het virus SARS-CoV-2? Heeft het te maken met SARS?
3. Zijn coronavirussen nieuw?
4. Welke soorten coronavirussen veroorzaken ziekte bij mensen?
5. Wanneer is dit virus ontstaan en hoe is het verspreid?
6. Hoe ontstaat een nieuwe coronavirussen uitbraak?
7. Hoe dringt SARS-CoV-2 cellen binnen?
8. Waar zit ACE2 en wat doet het?
[1],[2],[3]
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554776/
[2] https://www.nature.com/articles/nrmicro.2016.81
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32150360
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554776/
[2] https://www.nature.com/articles/nrmicro.2016.81
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32150360
1. Wat is het Coronavirus?
- SARS-CoV-2,
- Coronavirussen zijn enkelstrengs (alleen de + streng) RNA-virussen. Ze planten zich voort door een cel te infecteren. In de geïnfecteerde cel kopieert het virale RNA-polymerase het virus RNA. Vervolgens wordt dat RNA ingepakt in een lipide dubbellaag envelop met enkele andere eiwitten.
2. Waarom heet het virus SARS-CoV-2? Heeft het te maken met SARS?
- Genetisch lijkt het virus sterk op SARS-CoV. Het is echter een andere, onafhankelijke uitbraak gelinkt aan een ander, verwant virus in de vleermuis.
- Nee, niet direct. Ze lijken alleen sterk op elkaar, maar SARS-CoV-2 stamt van een ander vleermuisvirus af [1]
[1] https://www.nature.com/articles/s41586-020-2012-7.pdf
3. Zijn coronavirussen nieuw?
- Nee, ze zijn al decennialang bekend als veroorzaker van o.a. verkoudheid bij mensen.
4. Welke soorten coronavirussen veroorzaken ziekte bij mensen?
- Alfa-coronavirussen, zoals HCoV-229E en HCoV-NL63 die longontsteking veroorzaken in jonge kinderen.
- Bèta-coronavirussen van de A-lijn. HCoV-OC43 & HCoV-HKU1. Deze zijn al decennialang bekend als veroorzaker van verkoudheid.
- Bèta-coronavirussen van de B-lijn. SARS-CoV, SARS-CoV-2. SARS leidde tot 8000 ziektegevallen en 800 doden in 2002-2003 in Zuid-China.
- Bèta-coronavirussen van de C-lijn. MERS-CoV. MERS brak in 2012 in Saoedi-Arabië uit met 2500 gevallen en 800 doden.
5. Wanneer is dit virus ontstaan en hoe is het verspreid?
- De eerste besmetting van coronavirus in de Hubei provincie (China) was op 17 november 2019.[1] De 1e patiënt is op 12 december 2019 in het ziekenhuis van Wuhan. Op 26 januari waren er 80 doden en 2800 besmettingen. [2],[3]
- Het eerste geval in Zuid-Korea dateert van 20 januari 2020.[4]
- De eerste gevallen in de VS dateert van 21 januari 2020,[5] voor het eerste Europese geval.
- De eerste gevallen in Europa dateren van januari 2020. De 24e in Frankrijk, 27e in Duitsland en Oekraïne, 30e in Italië, 31e in Groot-Brittannië, Rusland, Spanje en Zweden. [6],[7],[8]
- Iran meldde de eerste gevallen op 19 februari en constateerde op dezelfde dag dat beide overleden waren.[9]
[1] https://www.livescience.com/first-case-coronavirus-found.html
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32015507
[3] https://www.nature.com/articles/s41586-020-2008-3.pdf
[4] https://en.wikipedia.org/wiki/2020_coronavirus_pandemic_in_South_Korea
[5] https://en.wikipedia.org/wiki/2020_coronavirus_pandemic_in_the_United_States
[6] https://en.wikipedia.org/wiki/2020_coronavirus_pandemic_in_Europe
[7] https://en.wikipedia.org/wiki/2020_coronavirus_pandemic_in_Spain
[8] https://www.medscape.com/viewarticle/926777
[9] https://en.wikipedia.org/wiki/2020_coronavirus_pandemic_in_Iran
6. Hoe ontstaat een nieuwe coronavirus uitbraak?
- SARS en MERS komen beide van nature voor bij vleermuizen. SARS is via civetkatten en MERS via dromedarissen overgesprongen naar de mens.
- SARS-CoV-2 komt oorspronkelijk ook uit vleermuizen. Het lijkt onwaarschijnlijk dat het direct van vleermuis op mens is gesprongen, onder andere omdat vleermuizen niet op de dierenmarkt in Wuhan worden verhandeld. Wat wel de tussengastheer is, moet nog worden uitgezocht. [1]
[1] https://www.nature.com/articles/s41586-020-2012-7
7. Hoe dringt SARS-CoV-2 cellen binnen?
- Het virus gebruikt, net als SARS-CoV, de receptor, angiotensin converting enzyme II (ACE2) om cellen binnen te dringen.
8. Waar zit ACE2 en wat doet het?
[1]
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3321295/
- ACE2 is een receptor die aanwezig is in de meeste weefsels, met name de nieren, binnenkant bloedvaten (endotheel), de longen en het hart.
- In de longen en heeft invloed op vaatwand permeabiliteit (veroorzaakt oedeem in de longen) en speelt dus een directe rol bij ARDS.
- ACE2 is betrokken bij nierfunctie, hoge bloeddruk en atherosclerose. Dit bepaalt ook de risicogroepen voor het virus.
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3321295/
John Jacobs,16-20 maart 2020