COVID-19
Onnavolgbaar beleid dat verkeerd uitpakt
6. Beschermen vaccins tegen infectie?
John Jacobs, 20 december 2020. |
Virologen zijn grote voorstanders van vaccinatie, want virussen veroorzaken niet alleen allerlei acute problemen op korte termijn, maar ook vaak veel lange termijn problemen. SARS-2 vormt daar geen uitzondering op. Bij sommige mensen met immunologische afwijkingen werken vaccins niet goed. Afgezwakte infectieuze virussen veroorzaken in mensen met afweerproblemen chronische infecties. Dit probleem is beperkt vergeleken met wat zou gebeuren als deze mensen niet gevaccineerd, maar wel geïnfecteerd worden. Soms worden auto-immuunziektes en allergieën gereactiveerd bij iemand. Vaccins die cellulaire afweer uitlokken zijn vaak minder effectief in oudere mensen, omdat deze minder sterke cellulaire afweer hebben. Het belang van cellulaire afweer is een van de redenen waarom ouderen kwetsbaarder zijn voor COVID-19.
Het bijzondere mechanisme van niet-steriele immuniteit door coronavirusssen is in de vorige blog uitgelegd.
Het bijzondere mechanisme van niet-steriele immuniteit door coronavirusssen is in de vorige blog uitgelegd.
Hele goede vaccins, maar …
Het fundamentele onderzoek naar de nieuwe vaccins tegen coronavirussen is al 3 decennia oud. Op de aanwezige kennis van coronavirussen, immunologie en vaccintechnologie hebben wetenschappers een gigantische prestatie geleverd door razendsnel nieuwe vaccins te ontwikkelen. Deze blijken ook nog eens een onverwacht goede bescherming tegen COVID-19 geven De uitkomst van het adenovector vaccin van Oxford met 62% bescherming is een redelijk resultaat. De beide RNA-vaccins van Pfizer en Moderna hebben boven verwachting gepresteerd met 90 tot 95% bescherming. De lengteduur van de bescherming en de breedte van wie beschermd is, blijven nog open vragen.
We kunnen zeker stellen dat vaccinatie de beste persoonlijke bescherming biedt tegen ziekte na besmetting. Toch zegt het CDC, verantwoordelijk voor ziektebestrijding in de VS, dat mondkapjes belangrijker zijn om de bevolking te beschermen dan vaccinatie. Zoals eerder gezegd, epidemiebeleid gaat echter niet primair over persoonlijke bescherming, maar vooral over populatiebescherming. De twijfel gaat dus over de vraag of vaccins de bevolking beschermen.
We kunnen zeker stellen dat vaccinatie de beste persoonlijke bescherming biedt tegen ziekte na besmetting. Toch zegt het CDC, verantwoordelijk voor ziektebestrijding in de VS, dat mondkapjes belangrijker zijn om de bevolking te beschermen dan vaccinatie. Zoals eerder gezegd, epidemiebeleid gaat echter niet primair over persoonlijke bescherming, maar vooral over populatiebescherming. De twijfel gaat dus over de vraag of vaccins de bevolking beschermen.
Huisbewaking maar geen tuinbewaking.
Groepsimmuniteit is zoiets als de bewakingscamera’s die inbrekers signaleren op mijn terrein, waardoor ze daarna niet bij de buren kunnen inbreken. Hier hebben we een geval dat de bewakingscamera’s voor SARS-2 wel het huis bewaken, maar dat inbrekers rustig door mijn tuin naar de buren kunnen lopen.
Of in immunologie termen, de afweerreactie voorkomt ziekte, maar voorkomt geen infectie. Geïnfecteerde mensen kunnen andere besmetten.
Of in immunologie termen, de afweerreactie voorkomt ziekte, maar voorkomt geen infectie. Geïnfecteerde mensen kunnen andere besmetten.
Bescherming bevolking
De bevolking is beschermd als het virus niet meer rondwaart door de populatie. Vaccins tegen luchtweginfecties, zoals influenza vaccins, leidden meestal niet tot bescherming tegen infectie, ook al beschermen ze tegen ziekte. Experts gaan er dus vanuit dat gevaccineerde mensen nog steeds anderen kunnen besmetten. Fauci en anderen zeggen dat de mRNA vaccins geen steriliserende immuniteit geven.
Adenovector vaccin
Een muizenstudie met adenovectoren gaf steriliserende immuniteit. Uit mijn promotieonderzoek weet ik dat epitheliale immuniteit in muis en mens behoorlijke verschilt. In de klinische fase 1/2 studie van het Oxford vaccin bleek dat dit in mensen geen steriliserende immuniteit gaf. Steriliserende immuniteit vraagt om het tegengaan van virusreplicatie in de neus- en keelholte. T-cellen en normale antistoffen komen niet op deze locatie, maar speciale antistoffen voor slijmvliezen (IgA) kunnen hier wel komen. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat deze gemaakt worden na deze vaccinatie. Ongetwijfeld is hierop getest, maar niet alle negatieve resultaten worden gepubliceerd. De meeste RCT’s testen niet voor steriliserende immuniteit. Alleen het vaccin van Bharat Biotech (India) wordt in de klinische fase 3 studie onderzocht op bescherming tegen infectie. Zij gebruiken een ander adjuvantia en hopen dat dit goed uitpakt. De andere fabrikanten verwachten niet dat het vaccin beschermt tegen infectie.
Toch steriele immuniteit?
Hoewel vrijwel alle vaccinstudies aantonen dat de vaccins effectief zijn tegen ziekte, maar niet tegen infectie is er een afwijkend protocol. In een recente toevoeging laat Moderna zien dat 3 weken na de eerste injectie (net voor de 2e), het aantal infecties in de vaccineerde groep slechts 37% is van de ongevaccineerde groep. Dit is minder indrukwekkend dan de bescherming tegen ziekte, maar 63% bescherming lijkt heel wat. Dit persbericht leidde hier en daar al tot juichberichten dat we toch groepsimmuniteit krijgen na vaccinatie. Ik wil daar toch enkele opmerkingen maken:
Geen goede wetenschap
Met referentie na de Federadag 2016 heb ik vaker gezegd dat wetenschap volgens een goed protocol moet werken. Wat Moderna hier doet is exploratieve studies (wetenschappelijke ontdekkingsreizen) vermengen met klinische fase 3 studies (bewijzende test). Macleod noemt dit HARKing, het binnen harken van een hypothese nadat je al de resultaten hebt.
Het protocol
Immunologen steken meteen hun vinger op omdat dit protocol lijkt op een klassieke immunologische studie. Een vergelijkbare opzet werd gebruikt om interferon te ontdekken en het lijkt logisch dat kort na een virusinfectie interferon geproduceerd wordt. Type I Interferon (α2b, β-1a en β-1b) beschermt tegen COVID-19 ([1]). SARS-2 induceert sterkte afweerreacties, maar ondermijnt interferon responses, waardoor mensen ziek worden ([2]). Dit interferon effect is echter een tijdelijk effect. Het beoordelen van de effectiviteit van een vaccin binnen 0 tot 3 weken na vaccinatie is geen goede wetenschap. Waarom zeg ik 0 tot 3 weken, een SARS-infectie duurt 4 weken, maar deze mensen hadden op tijdstip 0 geen infectie en werden na ongeveer 3 weken, de tweede injectie opnieuw beoordeeld. Immunologen wachten tot de afweerreactie tot rust is gekomen en kijken daarna naar bescherming tegen ziekte. Niemand zit te wachten op een vaccin dat slechts enkele weken bescherming biedt.
Het mechanisme
Het mechanisme van persoonlijke bescherming tegen ziekte is goed uitgezocht maar niet van bescherming tegen infectie. De auteurs leveren geen hypothese en geen ondersteunend bewijs. De gangbare hypothese is dat IgA beschermt. De verwachting van immunologen is dat juist langer duurt voordat IgA geproduceerd worden en deze studie kijkt je veel vroeger in de tijd. Ook is de aanwezigheid van IgA niet aangetoond.
Geen groepsimmuniteit
Het getal 63% bescherming voor asymptomatische infectie klinkt spectaculair, maar groepsimmuniteit begint pas bij een zeer goede bescherming tegen infectie op individueel niveau. De immuniteit in de groep is het product van het aantal mensen dat gevaccineerd met het percentage dat beschermd is door vaccinatie. Dat getal moet in elke besmettingsgroep gelijk zijn aan de 1 – 1 / R0 die nodig is voor de groepsimmuniteit. Voor besmettingsgroepen kun je aan allerlei settings denken waar mensen elkaar kunnen infecteren, zoals wonen, werk, school en het openbare leven.
In de wetenschappelijke literatuur is nogal wat discussie over de R0 van SARS-2 infecties, maar het is duidelijk dat die ergens tussen de 2,2 en 6,6 zit. In de eerste maanden van de pandemie kwam de R0 bij herhaling boven de 3 uit, alleen in lockdown periodes werd de R0 lager gehouden.
Voor SARS-2 groepsimmuniteit wordt vaak gerekend rekenen met R0 = 3, dus 67% van de bevolking moet worden beschermd door vaccinatie. Voor een vaccin dat 63% bescherming geeft moeten we dan 104% van de bevolking vaccineren. Zelfs wie alle vertrouwen in het RIVM heeft moet hier de moeilijkheid van zien.
---
[1] Bosi, Darazam, Davoudi-Monfared, Rahmani, Shalhoub, Schreiber, Wang, Zhou
[2] Acharva, Chen, Gruber, Hadjadi, Pairo-Castineira, Sa Ribero, Xia, Yuen
- Geen goede wetenschap
- Het protocol
- Het mechanisme
- Geen groepsimmuniteit.
Geen goede wetenschap
Met referentie na de Federadag 2016 heb ik vaker gezegd dat wetenschap volgens een goed protocol moet werken. Wat Moderna hier doet is exploratieve studies (wetenschappelijke ontdekkingsreizen) vermengen met klinische fase 3 studies (bewijzende test). Macleod noemt dit HARKing, het binnen harken van een hypothese nadat je al de resultaten hebt.
Het protocol
Immunologen steken meteen hun vinger op omdat dit protocol lijkt op een klassieke immunologische studie. Een vergelijkbare opzet werd gebruikt om interferon te ontdekken en het lijkt logisch dat kort na een virusinfectie interferon geproduceerd wordt. Type I Interferon (α2b, β-1a en β-1b) beschermt tegen COVID-19 ([1]). SARS-2 induceert sterkte afweerreacties, maar ondermijnt interferon responses, waardoor mensen ziek worden ([2]). Dit interferon effect is echter een tijdelijk effect. Het beoordelen van de effectiviteit van een vaccin binnen 0 tot 3 weken na vaccinatie is geen goede wetenschap. Waarom zeg ik 0 tot 3 weken, een SARS-infectie duurt 4 weken, maar deze mensen hadden op tijdstip 0 geen infectie en werden na ongeveer 3 weken, de tweede injectie opnieuw beoordeeld. Immunologen wachten tot de afweerreactie tot rust is gekomen en kijken daarna naar bescherming tegen ziekte. Niemand zit te wachten op een vaccin dat slechts enkele weken bescherming biedt.
Het mechanisme
Het mechanisme van persoonlijke bescherming tegen ziekte is goed uitgezocht maar niet van bescherming tegen infectie. De auteurs leveren geen hypothese en geen ondersteunend bewijs. De gangbare hypothese is dat IgA beschermt. De verwachting van immunologen is dat juist langer duurt voordat IgA geproduceerd worden en deze studie kijkt je veel vroeger in de tijd. Ook is de aanwezigheid van IgA niet aangetoond.
Geen groepsimmuniteit
Het getal 63% bescherming voor asymptomatische infectie klinkt spectaculair, maar groepsimmuniteit begint pas bij een zeer goede bescherming tegen infectie op individueel niveau. De immuniteit in de groep is het product van het aantal mensen dat gevaccineerd met het percentage dat beschermd is door vaccinatie. Dat getal moet in elke besmettingsgroep gelijk zijn aan de 1 – 1 / R0 die nodig is voor de groepsimmuniteit. Voor besmettingsgroepen kun je aan allerlei settings denken waar mensen elkaar kunnen infecteren, zoals wonen, werk, school en het openbare leven.
In de wetenschappelijke literatuur is nogal wat discussie over de R0 van SARS-2 infecties, maar het is duidelijk dat die ergens tussen de 2,2 en 6,6 zit. In de eerste maanden van de pandemie kwam de R0 bij herhaling boven de 3 uit, alleen in lockdown periodes werd de R0 lager gehouden.
Voor SARS-2 groepsimmuniteit wordt vaak gerekend rekenen met R0 = 3, dus 67% van de bevolking moet worden beschermd door vaccinatie. Voor een vaccin dat 63% bescherming geeft moeten we dan 104% van de bevolking vaccineren. Zelfs wie alle vertrouwen in het RIVM heeft moet hier de moeilijkheid van zien.
---
[1] Bosi, Darazam, Davoudi-Monfared, Rahmani, Shalhoub, Schreiber, Wang, Zhou
[2] Acharva, Chen, Gruber, Hadjadi, Pairo-Castineira, Sa Ribero, Xia, Yuen
Ringvaccinatie is onwenselijk
Nederland wil het Pfizer vaccin gebruiken voor ringvaccinatie van de verzorgende in plaats van de kwetsbare mensen te beschermen door vaccinatie. De overheid adverteert met dat de omgeving beschermd is door vaccinatie, zonder dat hiervoor bewijs en redelijke aanwijzingen zijn (Figuur 1). Pfizer heeft niet getest of het vaccin beschermt tegen infectie, alleen of het beschermt tegen ziekte. Dat blijkt ook uit de review van de EMA (Figuur 2). Zoals ik eerder schreef, vermeldt Pfizer dat expliciet, Oxford heeft aangetoond dat het niet werkt, en de studie van Moderna rammelt op dit gebied aan alle kanten (zie boven). Immunologen zien geen aanwijzingen dat deze accin gaat beschermen tegen infectie in het mechanisme en ook niet in de preklinische en klinische trials. Deze vaccins beschermen wel goed tegen ziekte en dat is cruciaal.
Het is pure winst dat gevaccineerde zorgmedewerkers beschermd zijn tegen ziekte na infectie. Helaas kunnen ze kwetsbare zorgbehoeftige mensen blijven besmetten, waarna die ernstig ziek kunnen worden en overlijden. Indien Nederland kiest voor vaccinatie van zorgmedewerkers moet dat als doel worden gegeven en niet met het excuus van ringvaccinatie. Vaccinatie kan infectie klachtenvrij laten verlopen, waardoor gevaccineerde zorgmedewerkers niet gealarmeerd worden en stille verspreiding bewerkstelligen in verzorgingstehuizen en ziekenhuizen. Ineffectieve ringvaccinatie is onwetenschappelijk en daarom strijdig met ethiek.
Het is pure winst dat gevaccineerde zorgmedewerkers beschermd zijn tegen ziekte na infectie. Helaas kunnen ze kwetsbare zorgbehoeftige mensen blijven besmetten, waarna die ernstig ziek kunnen worden en overlijden. Indien Nederland kiest voor vaccinatie van zorgmedewerkers moet dat als doel worden gegeven en niet met het excuus van ringvaccinatie. Vaccinatie kan infectie klachtenvrij laten verlopen, waardoor gevaccineerde zorgmedewerkers niet gealarmeerd worden en stille verspreiding bewerkstelligen in verzorgingstehuizen en ziekenhuizen. Ineffectieve ringvaccinatie is onwetenschappelijk en daarom strijdig met ethiek.
Figuur 1. Vaccinatiecampagne van de Nederlandse overheid.
De gemarkeerde informatie is niet wetenschappelijk bewezen en strijdig met het wetenschappelijke bewijs dat er wel is.
Er zijn voldoende goede en echte argumenten voor vaccinatie in het voorkomen van ziekte en ernstige ziekte (dodelijk en IC) en waarschijnlijk ook long COVID (hoewel niet formeel bewezen). Het is jammer dat onjuiste en oneigenlijke argumenten gebruikt worden om mensen te bewegen zich te latne vaccineren.
De gemarkeerde informatie is niet wetenschappelijk bewezen en strijdig met het wetenschappelijke bewijs dat er wel is.
Er zijn voldoende goede en echte argumenten voor vaccinatie in het voorkomen van ziekte en ernstige ziekte (dodelijk en IC) en waarschijnlijk ook long COVID (hoewel niet formeel bewezen). Het is jammer dat onjuiste en oneigenlijke argumenten gebruikt worden om mensen te bewegen zich te latne vaccineren.
Figuur 2. Poster van EMA over Pfizer/BioNTech Cominaty vaccin tegen COVID-19.
Goede keuzes maken en goed uitvoeren
Wetenschap moet niet alleen het goede kiezen, het goede moet ook goed worden uitgevoerd. Beleidskeuzes moeten worden gemaakt op grond van wat bewezen of aannemelijk is, niet louter op grond van wensdromen die waarschijnlijk nooit uitkomen. Als alle zorgmedewerkers denken dat zij beschermd zijn tegen infectie terwijl dat niet zo is, is dat een recept voor een derde golf van de humanitaire ramp in de verpleeghuizen. De vraag is hebben we dit geweten of konden we dit weten? Het antwoord heb ik al gegeven.
Beleid op basis van wetenschap vereist dat begrepen wordt wat wetenschap wel en niet kan. Het toepassen van wetenschap op bevolkingsniveau is gevaarlijk als de wetenschap niet goed begrepen wordt (Figuur 3).
Beleid op basis van wetenschap vereist dat begrepen wordt wat wetenschap wel en niet kan. Het toepassen van wetenschap op bevolkingsniveau is gevaarlijk als de wetenschap niet goed begrepen wordt (Figuur 3).
Figuur 3. Carl Sagan.
“Wij leven in een samenleving die afhankelijk is van wetenschap en technologie, maar hebben de zaken zo slim geregeld dat vrijwel niemand wetenschap en technologie begrijpt. Dat is een recept voor een ramp.
“Wij leven in een samenleving die afhankelijk is van wetenschap en technologie, maar hebben de zaken zo slim geregeld dat vrijwel niemand wetenschap en technologie begrijpt. Dat is een recept voor een ramp.
John Jacobs
20 december 2020
20 december 2020