COVID-19
Onnavolgbaar beleid dat verkeerd uitpakt
8. Achterkamertjes geheimen
John Jacobs, 20 december 2020. |
Gezien de internationale wetenschappelijke kritiek en de zeer magere onderbouwing van het gekozen Nederlandse beleid, rijst de vraag hoe kwam Nederland bij dit groepsimmuniteit scenario. Zeker nu blijkt dat dat zo verkeerd uitpakt? Politici dachten in de zomer van 2020 dat ze corona achter zich hadden gelaten. Heeft Nederland geen experts die verstand van epidemieën hebben?
In Lessons Learned heeft de Rijksoverheid samen met meer dan 100 deskundigen input geleverd op negen belangrijke thema’s. De onafhankelijke wetenschappers hebben genuanceerde adviezen die passen in de internationale wetenschappelijke gedachten. Ik zie meer waarde in deze adviezen dan in die van het OMT of het gevoerde beleid in 2020.
Sommige informatie van het RIVM bevatte structurele fouten, waardoor de Tweede Kamer herhaaldelijk een R0 veel kleiner dan 1 kreeg, terwijl de R0 duidelijk boven de 1 lag. Het probleem is niet het gebrek aan kennis en inzicht, maar aan het transparant inzetten en gebruiken van expertise.
Het grootste probleem is echter de beperkte transparantie van zaken waarin valse dilemma’s en keuzes worden voorgelegd waar de democratie uit mag kiezen. De echte keuzes zijn echter weggelakt.
In Lessons Learned heeft de Rijksoverheid samen met meer dan 100 deskundigen input geleverd op negen belangrijke thema’s. De onafhankelijke wetenschappers hebben genuanceerde adviezen die passen in de internationale wetenschappelijke gedachten. Ik zie meer waarde in deze adviezen dan in die van het OMT of het gevoerde beleid in 2020.
Sommige informatie van het RIVM bevatte structurele fouten, waardoor de Tweede Kamer herhaaldelijk een R0 veel kleiner dan 1 kreeg, terwijl de R0 duidelijk boven de 1 lag. Het probleem is niet het gebrek aan kennis en inzicht, maar aan het transparant inzetten en gebruiken van expertise.
Het grootste probleem is echter de beperkte transparantie van zaken waarin valse dilemma’s en keuzes worden voorgelegd waar de democratie uit mag kiezen. De echte keuzes zijn echter weggelakt.
7 wordt 3
Rutte stelt en stelde nadrukkelijk dat er drie scenario’s zijn. Deze staan ook eerst op de RIVM-site, die later in offline wordt gehaald. De drie scenario’s die wel openbaar zijn bieden twee extremen, niets doen of lockdown en het zogenaamde betere alternatief: groepsimmuniteit nastreven. De interne stukken maken duidelijk dat er niet 3 maar 7 scenario’s zijn (figuur 1) en dat de mogelijke scenario’s van de Nederlandse overheid tegen COVID-19 niet openbaar zijn (Figuur 2). .
Figuur 1. Het RIVM heeft 7 scenario’s gemaakt. P.76. ICCb 28-02-2020
Figuur 2. Inventarisatielijst laat zien dat scenario's en fasen niet openbaar zijn.
Gegoochel met scenario’s
Dat roept de vraag op hoe zit het met de scenario’s? Journalisten namen deden daarom een verzoek op grond van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB). Vervolgens moesten de stukken van de ICCb gepubliceerd worden. Veel informatie die openbaar gemaakt zou moeten zijn is weggelakt op grond van vooral artikel 10.2.g en 11.1 (Figuur 3). Het klinkt echter onwaarschijnlijk dat 7 scenario’s alleen maar persoonlijke gevoelige informatie bevatten. Dus de onderste steen is hier nog niet boven.
Op verschillende plaatsen maken de stukken toespelingen op het opsporen (traceren) van infecties, zoals dat bij test, traceer en isoleer (TTI) hoort. TTI behoort waarschijnlijk (als onderdeel) bij de overige 4 scenario’s. Dat is niet vreemd, want Nederland heeft ervaring met TTI bij het bestrijden van tuberculose. Ook de experts in Lessons learned corona bevolen TTI aan, landen in Azië en Australië gebruikten TTI succesvol (met of zonder lockdown) en wetenschappelijk gezien is dat de standaard reactie op een epidemie.
Kortom het TTI-scenario had minimaal aan de Tweede Kamer moeten worden voorgelegd als alternatief voor het scenario met 200.000 doden. Mogelijk had een politicus met hart voor mensen aangedrongen om een leger aan mogelijkheden in te zetten voor TTI om te voorkomen dat honderdduizenden mensen mogelijk zouden sterven.
Op verschillende plaatsen maken de stukken toespelingen op het opsporen (traceren) van infecties, zoals dat bij test, traceer en isoleer (TTI) hoort. TTI behoort waarschijnlijk (als onderdeel) bij de overige 4 scenario’s. Dat is niet vreemd, want Nederland heeft ervaring met TTI bij het bestrijden van tuberculose. Ook de experts in Lessons learned corona bevolen TTI aan, landen in Azië en Australië gebruikten TTI succesvol (met of zonder lockdown) en wetenschappelijk gezien is dat de standaard reactie op een epidemie.
Kortom het TTI-scenario had minimaal aan de Tweede Kamer moeten worden voorgelegd als alternatief voor het scenario met 200.000 doden. Mogelijk had een politicus met hart voor mensen aangedrongen om een leger aan mogelijkheden in te zetten voor TTI om te voorkomen dat honderdduizenden mensen mogelijk zouden sterven.
Figuur 3. Scenario's en handelingsperspectief, p.4 t/m 8 ICCb 3 maart 2020.
Uitgangspunt van de wet is dat bestuurlijke informatie openbaar is, tenzij de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Op die manier kunnen burgers meer inzicht krijgen in het overheidshandelen en zo beter deelnemen aan de democratie en de overheidsbesluitvorming.
Uitgangspunt van de wet is dat bestuurlijke informatie openbaar is, tenzij de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Op die manier kunnen burgers meer inzicht krijgen in het overheidshandelen en zo beter deelnemen aan de democratie en de overheidsbesluitvorming.
|
WOB artikelen 10 en 11 van de regelen wanneer andere belangen zwaarder wegen dan de openbaarheid:
|
Parlementaire enquête
MT Een (parlementaire) democratie kan alleen functioneren als de volksvertegenwoordigers en het volk goed geïnformeerd zijn. Jaap van Dissel (RIVM,[1] OMT[2]) informeerde premier Mark Rutte en Hugo de Jonge (minister van Volksgezondheid). De beide bestuurders informeerden het parlement en de burgers. Op grond van deze stukken zou de kamer geïnformeerd moeten worden over mogelijke scenario’s in de strijd tegen COVID-19.
Als mensen het beleid, de doelstellingen en de alternatieven niet kennen, kunnen ze geen keuze maken en wordt stemrecht een lege huls. Belangrijk voor de keuze lijkt mij dat Nederland inzet op meer dan 100.000 doden en vier geheime scenario’s heeft. Mogelijk zat daar een of meer scenario’s bij zoals maximaal opschalen TTI door defensie, waarmee veel infecties voorkomen zouden kunnen worden. Het achterhouden van informatie, zelfs in het WOB-verzoek, vraagt om een parlementaire enquête.
De schade die corona inmiddels heeft aangericht in de samenleving en de economie is te groot om geen transparantie te eisen.
---
[1] Prof Jaap van Dissel
[2] OMT
Als mensen het beleid, de doelstellingen en de alternatieven niet kennen, kunnen ze geen keuze maken en wordt stemrecht een lege huls. Belangrijk voor de keuze lijkt mij dat Nederland inzet op meer dan 100.000 doden en vier geheime scenario’s heeft. Mogelijk zat daar een of meer scenario’s bij zoals maximaal opschalen TTI door defensie, waarmee veel infecties voorkomen zouden kunnen worden. Het achterhouden van informatie, zelfs in het WOB-verzoek, vraagt om een parlementaire enquête.
De schade die corona inmiddels heeft aangericht in de samenleving en de economie is te groot om geen transparantie te eisen.
---
[1] Prof Jaap van Dissel
[2] OMT
John Jacobs
20 december 2020
20 december 2020