Model leren voor beter handelen. 2
John Jacobs, 7 april 2020.
2. Stilgelegd
Rond 15 maart hebben we een aantal maatregelen genomen.[1] Mensen zonder essentieel beroep mochten niet meer op locatie gaan werken. Velen zitten sindsdien werkeloos thuis terwijl anderen dubbele taken hebben gekregen, zowel op het werk als thuis in de zorg voor hun kinderen. Thuis werken heeft een grote vluchtgenomen. We houden afstand van elkaar.[2] De genomen maatregelen beginnen effect te hebben op de verspreiding van de ziekte.
De nieuwe cijfers ogen stabiel voor het aantal nieuwe gevallen vanaf 26 maart (Figuur 6), en het aantal overledenen vanaf 31 maart (Figuur 2). De vertraging voor nieuwe infecties tot detectie in zieke mensen is dan 11 dagen en tot overlijden 16 dagen. Eerder schatte ik deze kengetallen op 11 en 15 dagen, respectievelijk.[3] Helaas nemen beide getallen (aantal nieuwe gevallen, aantal overledenen), zelfs na drie weken nog steeds niet duidelijk af. Dat suggereert in mijn ogen een R0 van ongeveer 1, in een optimistische bui denk ik 0,9, maar niet veel lager.[4] Dat is wel een hele verbetering ten opzichte van 29 maart, toen we nog niet zeker wisten of de cijfers zouden dalen.[5]
De sterftecijfers (Figuur 2) ogen minder positief dan de data de Tweede Kamer te zien kreeg (Figuur 5). De lichtturquoise data laten zien dat rapportage soms een week achter kan lopen. De lage cijfers eind maart laten dus een achterstand in rapportage zien en geen daling in sterftecijfers. Het is vrijwel onmogelijk om een goede dagelijkse analyse te halen uit deze manier van gegevens weergeven. Daarom gaat mijn voorkeur uit naar de weergaven van Figuur 2 die worldometer gebruikt om internationale cijfers te verzamelen: alle aantallen op de dag van rapportage, zonder nuancering.[6]
Op 23 maart zijn de maatregelen in Nederland aangescherpt met het verplicht houden van 1½ meter afstand.[7] Volgens dezelfde logica zouden hiervan de effecten vanaf 3 april zichtbaar moeten zijn in de ziektecijfers. Figuur 6 laat zien dat de ziektecijfers van 3 tot 6 april zijn wel iets lager zijn dan de top, maar het lijkt er op dat dit vooral dagelijkse fluctuatie is (vergelijk 30 en 31 maart). Het zal dus nog even duren voordat we een duidelijk effect van de maatregelen zien. Daarom is goed dat de maatregelen tot 28 april verlengd worden en evenementen tot 1 juni verboden blijven.[8] Het is belangrijk dat de politie en anderen handhaven, maar het is jammer dat dit moet omdat niet iedereen de noodzaak van de maatregelen inziet.[9]
---
[1] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/15/aanvullende-maatregelen-onderwijs-horeca-sport
[2] https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19
[3] Sectie 6.2 en 6.3 van Rekenen zonder getallen. D.d. 21 maart https://hartblik.weebly.com/rekenen-zonder-getallen.html
[4] Het is lastig vanwege de fluctuaties, maar het lijkt dat het aantal infecties in een dag of 6 met 10% afneemt.
[5] https://hartblik.weebly.com/ontelbaar-op-waarde-geschat.html
[6] https://www.worldometers.info/coronavirus/
[7] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/24/aanvullende-maatregelen-23-maart
[8] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/31/coronamaatregelen-verlengd-tot-en-met-dinsdag-28-april
[9] https://www.telegraaf.nl/nieuws/2072632619/haagse-shishalounge-gewoon-open-politie-grijpt-in?utm_source=twitter&utm_medium=social&utm_campaign=seeding-telegraaf
De nieuwe cijfers ogen stabiel voor het aantal nieuwe gevallen vanaf 26 maart (Figuur 6), en het aantal overledenen vanaf 31 maart (Figuur 2). De vertraging voor nieuwe infecties tot detectie in zieke mensen is dan 11 dagen en tot overlijden 16 dagen. Eerder schatte ik deze kengetallen op 11 en 15 dagen, respectievelijk.[3] Helaas nemen beide getallen (aantal nieuwe gevallen, aantal overledenen), zelfs na drie weken nog steeds niet duidelijk af. Dat suggereert in mijn ogen een R0 van ongeveer 1, in een optimistische bui denk ik 0,9, maar niet veel lager.[4] Dat is wel een hele verbetering ten opzichte van 29 maart, toen we nog niet zeker wisten of de cijfers zouden dalen.[5]
De sterftecijfers (Figuur 2) ogen minder positief dan de data de Tweede Kamer te zien kreeg (Figuur 5). De lichtturquoise data laten zien dat rapportage soms een week achter kan lopen. De lage cijfers eind maart laten dus een achterstand in rapportage zien en geen daling in sterftecijfers. Het is vrijwel onmogelijk om een goede dagelijkse analyse te halen uit deze manier van gegevens weergeven. Daarom gaat mijn voorkeur uit naar de weergaven van Figuur 2 die worldometer gebruikt om internationale cijfers te verzamelen: alle aantallen op de dag van rapportage, zonder nuancering.[6]
Op 23 maart zijn de maatregelen in Nederland aangescherpt met het verplicht houden van 1½ meter afstand.[7] Volgens dezelfde logica zouden hiervan de effecten vanaf 3 april zichtbaar moeten zijn in de ziektecijfers. Figuur 6 laat zien dat de ziektecijfers van 3 tot 6 april zijn wel iets lager zijn dan de top, maar het lijkt er op dat dit vooral dagelijkse fluctuatie is (vergelijk 30 en 31 maart). Het zal dus nog even duren voordat we een duidelijk effect van de maatregelen zien. Daarom is goed dat de maatregelen tot 28 april verlengd worden en evenementen tot 1 juni verboden blijven.[8] Het is belangrijk dat de politie en anderen handhaven, maar het is jammer dat dit moet omdat niet iedereen de noodzaak van de maatregelen inziet.[9]
---
[1] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/15/aanvullende-maatregelen-onderwijs-horeca-sport
[2] https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/coronavirus-covid-19
[3] Sectie 6.2 en 6.3 van Rekenen zonder getallen. D.d. 21 maart https://hartblik.weebly.com/rekenen-zonder-getallen.html
[4] Het is lastig vanwege de fluctuaties, maar het lijkt dat het aantal infecties in een dag of 6 met 10% afneemt.
[5] https://hartblik.weebly.com/ontelbaar-op-waarde-geschat.html
[6] https://www.worldometers.info/coronavirus/
[7] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/24/aanvullende-maatregelen-23-maart
[8] https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2020/03/31/coronamaatregelen-verlengd-tot-en-met-dinsdag-28-april
[9] https://www.telegraaf.nl/nieuws/2072632619/haagse-shishalounge-gewoon-open-politie-grijpt-in?utm_source=twitter&utm_medium=social&utm_campaign=seeding-telegraaf
Figuur 5. Sterftecijfers door RIVM getoond aan de Tweede Kamer op 1 april
Figuur 6. Dagelijkse nieuwe gevallen.[1]
[1] 5-4-2020 https://www.worldometers.info/coronavirus/country/netherlands/
[1] 5-4-2020 https://www.worldometers.info/coronavirus/country/netherlands/
2.1 Minder opnames
Ziekenhuizen nemen minder mensen op met COVID-19 (Figuur 7). Het RIVM rapporteerde aan de Tweede Kamer dat dit de meest betrouwbare indicatie is dat de R0 afneemt.[1] Ik zou verwachten dat er dan ook minder nieuwe infecties te zien zouden moeten zijn en binnen een week een duidelijke daling van de oversterfte. Maar dat zien we niet. Ik zie het anders: De ziekenhuizenraken vol en kunnen daarom minder mensen opnemen. [2] De triage eisen worden stringenter toegepast, omdat men de patiëntenstroom niet meer aankan. Daarom worden ook patiënten worden verplaatst van de ene regio naar de andere of zelfs naar Duitsland. [3] Apparatuur kun je mogelijk oneindige opschalen, maar voor IC-verpleegkundige zit een maximum aan wat ze kunnen. Drie tot vier keer zoveel patiënten behandelen op de IC is het maximum. [4] Dat geldt zeker voor een langere periode. Het werk op de IC is nu extra zwaar is doordat de helft van de patiënten overlijdt. Veel patiënten blijven lang liggen en weinig genezen en de helft sterft.
---
[1] https://www.tweedekamer.nl/sites/default/files/atoms/files/powerpoint_rivm_1_april_2020.pdf
[2] https://nvic.nl/sites/nvic.nl/files/20200316%20Draaiboek%20Pandemie%20deel%201%20versie1.3_1.pdf
[3] https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5081016/corona-ic-covid-19
[4] https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/nieuwsartikel/ic-artsen-vinden-2400-bedden-ook-de-grens.htm
---
[1] https://www.tweedekamer.nl/sites/default/files/atoms/files/powerpoint_rivm_1_april_2020.pdf
[2] https://nvic.nl/sites/nvic.nl/files/20200316%20Draaiboek%20Pandemie%20deel%201%20versie1.3_1.pdf
[3] https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5081016/corona-ic-covid-19
[4] https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/nieuwsartikel/ic-artsen-vinden-2400-bedden-ook-de-grens.htm
2.2 Meer zieken
Het aantal actieve COVID-19 patiënten blijft groeien, ook al neemt de groei van nieuwe gevallen vanaf 28 maart af. Nog steeds worden meer mensen ziek dan dat zieke mensen genezen. Omdat genezen van COVID-19 zo lang duurt, zijn we voorlopig nog niet van de overvolle ziekenhuizen en IC’s af, zelfs niet als we de epidemie volledig zouden kunnen stoppen.

Klik hier om te bewerken.
Figuur 8. Aantal actieve gevallen in Nederland.[1]
[1] 6-4-2020 https://www.worldometers.info/coronavirus/country/netherlands/
[1] 6-4-2020 https://www.worldometers.info/coronavirus/country/netherlands/
Auteur
John Jacobs, 7 april 2020

Deze blog is geschreven door John Jacobs in samenwerking met Platform Betrouwbare Zorgcijfers